Safra kesesi karaciğerin altında bulunan bir organdır. Karaciğerde üretilen safranın depolanması sağlar. Safra barsaklara geçerek yağların emilimini sağlar.
Çocukta safra kesesi hastalıkları; safra kesesi enfeksiyonu(kolesistit), safra yolu taşları, safra yollarının tıkanması ve safra kesesi polipleridir.
Safra taşları sık olmamakla birlikte çocuklarda da görülür. Taş sıklığı yaş ile birlikte artış gösterir. Ergenlik sonrası kızlarda erkeklere oranla dört kat fazla görülür. Safra taşlarının çok belirgin bir nedeni yoktur. Bazı kan hastalıklarında (Herediter sferositoz, orak hücreli anemi, β-Talasemi) görülebilir. Diğer risk faktörleri şişmanlık, aile öyküsü, yeterli sıvı alımının olmaması,sepsis, bazı ilaçlar (Seftiriakson,furosemid vb.) sayılabilir.
Safra taşı her zaman klinik bulgu vermeyebilir. Safra taşlarında karın bölgesinin sağ üst tarafında ani başlayan karın ağrısı şikayeti mevcuttur. Ağrı ile birlikte bulantı, kusma, ateş, görülebilir. Ağrı gelip geçici tarzda olabilir. Taş safra yollarında tıkanıklığa sebep olursa sarılık görülebilir.
Safra kesesi taşlarının tanısında en sık kullanılan görüntüleme yöntemi ultrasonografidir. %95-100 oranında tanı değeri olduğu bilinmektedir. Eğer taş safra yollarında tıkanıklığa sebep olmuş ise ek görüntüleme yöntemleri yapılabilir. Magnetik resonans kolanjiopankreatografi veya endoskopik retrograd pankreatografi gibi farklı tetkikler tanı ve tedavide değerlidir. Kan testleri ile enfeksiyon olup olmadığı ve tıkanıklığa bağlı sarılık gelişip gelişmediği gösterilir.
Tedavi
Safra kesesi taşlarında tedavi ameliyat ile safra kesesinin alınmasıdır. Ameliyat lapararoskopik(kapalı) olarak yapılmaktadır. Çok nadiren açık ameliyat da yapılmaktadır. Laparoskopik ameliyatın avantajları ameliyat sonrası ağızdan beslenmenin daha kısa sürede başlanması, hastanede yatış süresinin kısa olması(1 gün), ağrının daha az olması, çok küçük kesi nedeniyle daha iyi kozmetik sonuçlar elde edilmesidir.
Safra yollarında taş varsa endoskopik retrogradkolanjiopankretografi(ERCP) ile taş endoskopik yol ile çıkarılabilir.